فهلوی‌نامه

مجموعه‌مقالات همایش

سهروردی و احیاء حکمت فهلوی

سهروردی حکمت ایرانی یا فُرس قدیم را در کتاب خویش موسوم به حکمةالاشراق، به نحو بی‌سابقه‌ای زنده ساخته است، چنان‌که خود در کتاب کلمةالتّصوّف با عبارت‌هایی به‌یادماندنی چنین می‌نگارد: «و قد أحیینا حکمتهم النوریة الشریفة الّتی یشهد بها ذوق افلاطون و من قبله فی کتابنا المسمّی بحکمةالاشراق، و ما سبقت إلی مثله». همایش «سهروردی و احیاء حکمت فهلوی» که در شهریور ماه ۱۳۹۹ در مؤسّسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران برگزار شد، بررسی چگونگی این احیا را با رجوع به منابع باستانی، و به‌ویژه شاهنامه و کتب پهلوی و نصوص وحی و تنزیل قدیم - یعنی اوستا - و نیز کاوش در طرایق مزدایی، اعم از زُروانی و مهری و مزدکی، وجهۀ همّت خود قرار داد. در کتاب حاضر، مقالات همایش با ارتباط بیش یا کم به موضوع اصلی، با تبویب وافی و ویرایش کافی در یک مجلّد با عنوان فهلوی‌نامه گردآوری شده است. بدیهی است همایشی در زمینۀ مطالعات بین‌رشته‌ای که در آن علوم و فنون گوناگونی مانند منطق و فلسفه، تاریخ و باستان‌شناسی، ادب فارسی و ادب عربی، فلسفۀ اسلامی و فلسفۀ غرب، فلسفۀ سیاسی و جامعه‌شناسی، فولکلور و فلسفۀ هنر، فرهنگ و زبان‌های باستانی و ادیان و عرفان، در بزم با فرّ و شکوه اشراق روبه‌روی یکدیگر می‌نشینند، ناگهان و در یک چشم بر هم زدن به مقصود بزرگ خود نائل نمی‌شود، ولی همین که توجّه اهل بصائر به اهمّیّت این‌گونه مسائل تطبیقی جلب شده باشد، می‌توان گفت که همایش در کار خود تا حدودی موفّق بوده است.